Մշակ, 13 հունիսի, 1918թ., թիվ 111 Երկու օր առաջ Բաքվից Թիֆլիս հասավ Բաքվի Եմելյանովի գիմնազիայի ուսուցիչ Տիգրան Տեր-Գրիգորյանը: Բաքվի դրության մասին պարոնը մեզ պատմեց հետևյալը: Նախ հացի պակասություն է քաղաքում, ալյուր չկա, որովհետև Պետրովսկիից դեպի Հյուսիսային Կովկաս գիծը փակված է: Միակ ճանապարհը ծովային հաղորդակցությունն է, որը բավական դանդաղեցնում է ալյուրի հայթայթման գործը, շնորհիվ մի շարք […]

Մշակ, 13 հունիսի, 1918թ., թիվ 111 Երեկ, ամսի 14-ին Կովկասյան նորակազմ պետությունները հրավեր ստացան հաշտարար պատվիրակներ ուղարկել Կ.Պոլիս՝ բանակցելու բարեկամական դաշինք կնքելու համար Թուրքիայի դաշնակից կենտրոնական պետությունների — Գերմանիայի, Ավստրո-Հունգարիայի և Բուլղարիայի հետ, որոնց ներկայացուցիչներն արդեն հասել են Պոլիս: Այս հրավերը ստորագրել է Բաթումի թուրքական հաշտարար պատվիրակության գլխավոր Խալիլ բեյը: Հայոց Ազգային խորհուրդ

Մշակ, 12 հունիսի, 1918թ., թիվ 110 Գանձակից եկած մեկը հայտնում է իր տպավորությունները այնտեղի իրադարձությանց մասին: Օսմանցիասիրական տրամադրությունը առ այժմ այնտեղ չի հանգել: Քաղաքի իշխանությունը կենտրոնացած է օսմանցիների ձեռքին, որոնք նշանակել են իրենց ոստիկանապետին (քուրդ օֆիցերի) և ամեն տեղ կարգել են պահակներ ասկյարների: Խոսքի ազատությունը վերացած է: Մի այգեպան Նուրի փաշայի անձնավորության մասին կասկած հայտնեց, […]

Մշակ, 11 հունիսի, 1918թ., թիվ 109 «К. Слово»-ի թղթակիցը Գանձակից գրում է. Մայիսի 30-ին Նուրի փաշայի հրավերով նրա մոտ եղավ հայկական մի պատգամավորություն, բաղկացած երդվ. հավ. Պ. Խոջայանից, Հ. Մելիք-Բեգլարյանից, Լ. Մնացականյանից, Գ. Մելքոնյանից և ուրիշներից: Պատգամավորներից մեկի ասելով, Նուրի փաշան պատգամավորությանը ընդունեց սիրալիր կերպով ու գործեց նրանց վրա բավական հաճելի տպավորություն: Զրույցը տեղի ուներ […]

Մշակ, 5 հունիսի, 1918թ., թիվ 104 Մայիսի 29-ին մի քանի ժամ հայ և մուսուլման թաղերի միջև տեղի ուներ հրաձգություն: Երեկոյան դեմ հրաձգությունը դադարեց: Դրա պատճառը պարզելու համար հայկական թաղը գնացին ավտոմոբիլով Նազիմ փաշան և Նուրի փաշան: Մայիսի 30-ին Նուրի փաշայի հրամանով մուսուլմանական կորպուսի մի բատարեա ուղարկվեց Եվլախ՝ Աղդամ գնալու համար. նա իր հետ տարավ 4 […]

Մշակ, 3 հունիսի, 1918թ., թիվ 103 Վրաստանի Հանրապետության կառավարությունը որոշել է լիկվիդացիայի ենթարկել նախկին ռուսական Անդրկովկասի բոլոր պետական գույքերը և հաստատությունները: Դա մի շատ ծանր և բարդ խնդիր է: Վրացիները այն գիծն են առաջ տանում, ինչպես երևում է, որ ռուսական կառավարությունից և Ռուսաստանից Թիֆլիսում մնացած բոլոր հաստատությունները շարժական թե անշարժ և բոլոր կենտրոնական հաստատությունները պետք […]

Մշակ, 2 հունիսի 1918թ., թիվ 102 Ելենենդորֆ, 14 մայիսի Վեց ամսից ի վեր մենք պաշարված ենք և միանգամայն կտրված երկաթուղային հաղորդակցությունից: Կոմիսարիատից ուղարկված հաշտարար պատգամավորությունը հայերից առավ և թուրքերին հանձնեց 219-րդ բատալիոնի  գույքը, փոխարենը խոստանալով թուրքերի կողմից մեզ հանձնել գրաված պարենի մթերքները: Սակայն այդ բանը տեղի չունեցավ և թուրքերը մեզ խաբեցին. մինչև օրս թե տեղացի […]

Մշակ, 31 մայիսի 1918թ., թիվ 100 Բաքվից եկողները պատմում են, որ դրությունն այնտեղ քանի գնում վատթարանում է: Պարենի մթերքներ գրեթե չկան: Հացը մեծ դժվարությամբ է ճարվում, այն էլ սաստիկ թանկ, ֆունտը 7-8 ռ.: Փողոցներում միշտ կարելի է հանդիպել քաղցած մարդկանց: Լինում են սովամահության դեպքեր: Գործարանները համարյա կանգ են առել: Բանվորները կամ մտել են կարմիր գվարդիայի […]

Մշակ, 4 հուլիսի, 1918թ., թիվ 128 ԱՀԳ հատուկ թղթակիցը հուլիսի 1-ից հաղորդում է. Գյոքչայի մոտ բոլշևիկները ետ մղեցին թուրքական զորքերին, որոնք նահանջեցին: Թուրքերի կողմից վիրավորվածների թիվը մոտ 100 է: Նրանց համար պահանջված է սանիտարական գնացք Գանձակից: Բոլշևիկների առաջխաղացումը Գյոքչայի կողմից առաջ բերեց մահմեդականների փախստականների հոսանք, գլխավորապես Ուջարի կայարանում: Մյուսուլի կայարանը առաջվա նման գտնվում է մահմեդականների […]

Մշակ, 25 հունիսի, 1918թ., թիվ 120 Գանձակից եկողները, «Борьба»-ի ասելով, պատմում են, թե երբ Ադրբեջանի ազգային խորհուրդը հունիսի 16-ին ամբողջ կազմով եկավ Թիֆլիսից, կայարաններում ոչ մի ընդունելություն ցույց չտվին նրան: Խորհրդի անդամների համար Գանձակում շինություն պատրաստված չէր: Նահանգական կոմիսար Զիաթխանովը այդ առիթով հայտնեց, թե խորհրդի անդամներից ոմանք, իբրև տեղացիներ, կմեկնեն իրենց տները, իսկ դեմոկրատները թող […]