«Մշակ», 30 նոյեմբերի, 1917թ., թիվ 256 Գիտե՞ք ինչ դրության մեջ է գտնվում այժմ Գանձակը. ահա պատմեմ ձեզ: Երեկ, կիրակի օրը, երեկոյան ժամը 5-6 հայոց թաղից լսվում էին մեծ-մեծ համազարկեր, որոնք տեղի էին ունենում Թուրքաց թաղում: Քաղաքը հուզման մեջ էր, բոլորը թափվել էին փողոցները, չէին իմանում, թե ինչ է պատահել և ինչ է կատարվում. հետո իմացանք […]

«Մշակ», 30 նոյեմբերի, 1917թ., թիվ 256 Մոոսկվայից հեռագրում են, որ կայանից ստացվել է հեռագիր, թե գերմանացիք նայում են Ռուսաստանի վրա իբրև պարտված երկրի վրա, պահանջում են արտահանել 15 տարիների ընթացքում հում նյութերը և սահմանել Ռուսաստանի կառավարական հաստատությունների մեջ գերմանական կոմիսարների պաշտոններ: Մերձբալտիկական երկիրը և Ռիգան անցնում են Գերմանիային: Գերմանացիք պահանջել են դուրս հանել այդ երկրից […]

«Մշակ», 30 նոյեմբերի, 1917թ., թիվ 256 Երկաթուղային մթերամատակարարման կազմալուծումը, որ առաջ է եկել Հյուսիսային Կովկասում տեղի ունեցած բարդություններից, զրկել է հասարակական կազմակերպություններին պարենային ապրանքները ժամանակին ստանալու հավատից, հետևաբար և մնում է մաքսիմալ խնայողություն կատարել ձեռքի տակ եղած պաշարը ծախսելու վերաբերմամբ: Ամեն րոպե Անդրկովկասը կարող է կտրվել Հյուսիսային Կովկասից, Անդրկովկասին սնունդ մատակարարող միակ աղբյուրից: Ձեռք են […]

«Մշակ», 30 նոյեմբերի, 1917թ., թիվ 256 Զորակայանից Անդրկովկասյան Կոմիսարիատը ստացել է հետևյալ հեռագիրը. «Նոյեմբերի 12-ի հեռագրով կովկասյան զորաճակատի շտաբին հայտնված է գերագույն զորահրամանատարի շտաբի պետի սկզբունքային համաձայնությունը հայկական կորպուս կազմելու մասին և տրված է թույլտվություն այժմ իսկ ձեռնարկել կորպուսի շտաբի կազմման: Գերագույն զորահրամանատարի շտաբի պետի հրամանը կարող է տրվել միայն այն ժամանակ, երբ կստացվի կովկասյան […]

Մշակ, 13 հունիսի, 1918թ., թիվ 111 Երկու օր առաջ Բաքվից Թիֆլիս հասավ Բաքվի Եմելյանովի գիմնազիայի ուսուցիչ Տիգրան Տեր-Գրիգորյանը: Բաքվի դրության մասին պարոնը մեզ պատմեց հետևյալը: Նախ հացի պակասություն է քաղաքում, ալյուր չկա, որովհետև Պետրովսկիից դեպի Հյուսիսային Կովկաս գիծը փակված է: Միակ ճանապարհը ծովային հաղորդակցությունն է, որը բավական դանդաղեցնում է ալյուրի հայթայթման գործը, շնորհիվ մի շարք […]

Մշակ, 13 հունիսի, 1918թ., թիվ 111 Երեկ, ամսի 14-ին Կովկասյան նորակազմ պետությունները հրավեր ստացան հաշտարար պատվիրակներ ուղարկել Կ.Պոլիս՝ բանակցելու բարեկամական դաշինք կնքելու համար Թուրքիայի դաշնակից կենտրոնական պետությունների — Գերմանիայի, Ավստրո-Հունգարիայի և Բուլղարիայի հետ, որոնց ներկայացուցիչներն արդեն հասել են Պոլիս: Այս հրավերը ստորագրել է Բաթումի թուրքական հաշտարար պատվիրակության գլխավոր Խալիլ բեյը: Հայոց Ազգային խորհուրդ

Մշակ, 12 հունիսի, 1918թ., թիվ 110 Գանձակից եկած մեկը հայտնում է իր տպավորությունները այնտեղի իրադարձությանց մասին: Օսմանցիասիրական տրամադրությունը առ այժմ այնտեղ չի հանգել: Քաղաքի իշխանությունը կենտրոնացած է օսմանցիների ձեռքին, որոնք նշանակել են իրենց ոստիկանապետին (քուրդ օֆիցերի) և ամեն տեղ կարգել են պահակներ ասկյարների: Խոսքի ազատությունը վերացած է: Մի այգեպան Նուրի փաշայի անձնավորության մասին կասկած հայտնեց, […]

Մշակ, 11 հունիսի, 1918թ., թիվ 109 «К. Слово»-ի թղթակիցը Գանձակից գրում է. Մայիսի 30-ին Նուրի փաշայի հրավերով նրա մոտ եղավ հայկական մի պատգամավորություն, բաղկացած երդվ. հավ. Պ. Խոջայանից, Հ. Մելիք-Բեգլարյանից, Լ. Մնացականյանից, Գ. Մելքոնյանից և ուրիշներից: Պատգամավորներից մեկի ասելով, Նուրի փաշան պատգամավորությանը ընդունեց սիրալիր կերպով ու գործեց նրանց վրա բավական հաճելի տպավորություն: Զրույցը տեղի ուներ […]

Մշակ, 5 հունիսի, 1918թ., թիվ 104 Մայիսի 29-ին մի քանի ժամ հայ և մուսուլման թաղերի միջև տեղի ուներ հրաձգություն: Երեկոյան դեմ հրաձգությունը դադարեց: Դրա պատճառը պարզելու համար հայկական թաղը գնացին ավտոմոբիլով Նազիմ փաշան և Նուրի փաշան: Մայիսի 30-ին Նուրի փաշայի հրամանով մուսուլմանական կորպուսի մի բատարեա ուղարկվեց Եվլախ՝ Աղդամ գնալու համար. նա իր հետ տարավ 4 […]

Մշակ, 3 հունիսի, 1918թ., թիվ 103 Վրաստանի Հանրապետության կառավարությունը որոշել է լիկվիդացիայի ենթարկել նախկին ռուսական Անդրկովկասի բոլոր պետական գույքերը և հաստատությունները: Դա մի շատ ծանր և բարդ խնդիր է: Վրացիները այն գիծն են առաջ տանում, ինչպես երևում է, որ ռուսական կառավարությունից և Ռուսաստանից Թիֆլիսում մնացած բոլոր հաստատությունները շարժական թե անշարժ և բոլոր կենտրոնական հաստատությունները պետք […]